Onlangs kreeg ik van BNN/VARA het verzoek voor het gebruik van een foto die ik maakte in 1989 van Paul Witteman voor een aanstaande jubileum documentaire over de bekende VARA journalist en televisie presentator.

Bij het struinen door het archief kwam ik mijn andere portretten tegen en hield ze weer eens tegen het licht en deel graag een kleine selectie hier.

De enkel van Marco van Basten

Dit jaar is het 34 jaar gelden dat het Nederlands Elftal op 25 Juni ’88 het Europees kampioenschap won.
Marco van Basten in 1988, vlak na het winnende Europese Kampioenschap in de Belgische kliniek van dr. Martens.

Ongemakkelijke opdracht voor Panorama met keeper Hans van Breukelen die op bezoek ging met ons bij Marco in het ziekenhuis.
Marco wilde natuurlijk niet met enkel op de foto.
Maar goed, ik was ook niet voor niets meegekomen.

Zoals mijn leermeester al snel duidelijk maakte aan mij.
“Gelul heb ik niks aan, je komt altijd terug met de winnende kiek.”

Achteraf had ik Dr. Mertens in een witte jas op de achtergrond moeten laten poseren, maar ik was al blij dat Marco toch meewerkte en ontzettend aardig was onder de omstandigheden. Top sporters zijn vaak het beste om te fotograferen.

Fotografie heeft die enorme kracht van een spiegel uit het verleden.

Wat op het moment van vastleggen niet meer is dan een ”moment” voor publiciteit in de krant van morgen blijkt 30 jaar later een historische foto geworden waarbij je kijkt naar vervlogen herinneringen, mooie of juist verschrikkelijk herinneringen.

Portret en studio workshops voor Fotografen met Michael Klinkhamer.

Voor geïnteresseerde fotografen bied ik ook digitale of analoog/film workshops in portretfotografie aan. Deze speciale studio en locatie fotografie portret workshops worden vanuit de studio in Amsterdam en Groningen gegeven. Voor contact en informatie over plaats, tijd en kosten.

Glossy fotografie portret series voor de Nederlandse Esquire magazine.

In feite een alternatieve mode reportage met journalisten, Was toen iets nieuws. Titel ” Potloodventers”. Geheel volgens Esquire mochten de journalisten een regenjas uitzoeken voor de foto. Henk Hofland koos deze jas van €500 en weigerde die na de foto sessie terug te geven. Tja, hoort wat voort wat was zijn motto blijkbaar. Mooi wel eigenlijk. Rest in Peace.

Vrijwel iedere fotograaf is voortdurend op zoek naar een bepalende kenmerkende stijl om die eigen te maken en de mensen en het leven vast te leggen.

Als jonge portret fotograaf met veel ambitie en een enorme drang naar perfectie vond ik mijn manier van fotograferen door veel zelf te studeren en te kijken naar het werk van de grote fotografen voor mij.

Daarvoor bezocht ik toen bijvoorbeeld regelmatig de Canon photo gallery in Amsterdam eind jaren’70 die een prachtige fotografie boeken in de collectie had, bezocht exposities en keek naar de films van Federico Fellini. Maar ook naar de TV serie Miami Vice en de brutale manier van licht gebruik met uitgelichte shots en bijzondere locaties.

Hieronder een aantal kleur opnamen van o.a. de zanger Jacques Herb (Manuela hit liedje) Jules Deelder ”de Nacht burgemeester”. Liesbeth den Uyl, een Nederlandse activiste, publiciste en politica van de PvdA en vrouw van Joop den Uyl. Marco van Basten een van de beste Nederlandse voetballers, gefotografeerd vlak na het EK van ’88 foto in de kliniek na zijn zware enkel blessure operatie. Sylvia Millecam een toen bekende actrice en  comédienne. Fong Leng een van de bekendste top mode ontwerpers van de jaren ’60 in haar appartement loft in aanbouw.

Daarbij verzamelde ik ook mooie tijdschriften zoals ‘ZOOM’ en ‘Linea Italia’ en natuurlijk Andy Warhol’s magazine ‘Interview‘ en sprokkelde zo een referentie visuele bibliotheek bij elkaar.

Met name de foto boeken van Irving Penn, Richard Avadon, Helmut Newton en later Herb Ritts. en zeker fotograaf Annie Leibovitz en David Bailey waren mijn fotografie helden.

Om aan de bak te komen als vaste fotograaf voor de opkomende ‘glossy’ tijdschriften besloot ik te investeren in de technische uitwerking, compositie, gebruik van licht, achtergrond en het zoeken en het creëren een WOW effect!

Glossy portret fotografie met een internationaal allure

Toentertijd kwam ik nog veel over de vloer bij al gevestigde pers fotografen en die werkte dan super snel. Snel was goed, zo snel mogelijk een 50 gulden kiek maken en dan door naar de volgende opdracht. Om zelf een positie te krijgen in de tijdschriften wereld als fotograaf moest ik dus proberen ander en beter werk leveren voor in die tijd.

Money for nothing

Zelf werkte ik toen bij een bekende reclame foto studio waar we het fotograferen juist zo rustig en precies mogelijk deden, daar werd per dag 2000 gulden omgezet. Kortom ik begreep snel dat ik daar ergens tussenin moest gaan zitten met mijn studio technische ervaring en ambities.

Redactionele fotografie maken voor top tijdschriften op een manier zoals mijn beroemde en al gevestigde concurrenten nog niet werkte en daarmee een eigen positie realiseren bij de redacties en art directors van die tijd.

Eigenlijk gebeurde dit proces heel natuurlijk en geleidelijk en ik dacht er niet zo zakelijk over na, maar voelde wel aan dat ik dan een ander en beter, bijzonder beeld wilde maken. Daarbij waren de ”glossy” tijdschriften enorm in opkomst in Nederland, mooier papier, top grafische vormgevers die bladen gingen maken, en daar hoorde een frisse en meer conceptuele Amerikaanse stijl van fotografie bij.

Mijn foto van Leo Beenhakker was de eerste cover foto ooit voor de Nederlandse Esquire editie. Het tijdschrift werd in 1990 opgericht als Nederlandse editie van het gelijknamige Amerikaanse maandblad. Op 1 November 2021 heeft de uitgever Hearst de stekker uit het blad getrokken. De tijden in bladenland zijn veranderd en voorbij. Gelukkig hebben we de foto’s nog…….

Cover foto van Leo Beenhakker, toen de trainer van Ajax. Gepubliceerd op de cover van eerste editie van de Nederlandse editie van Esquire magazine 1 November 1990.

Op een instinctieve en door creativiteit gedreven manier ging, en ga ik nog altijd aan de slag. Wel realiseerde mij toen al snel na een paar opdrachten dat het maken van vooral portretten van bekende mensen, politici, schrijvers, sportmensen, en later ook zakenmensen een combinatie is van een visie hebben en vooraf al een idee proberen te vormen en hoe je het beeld wil gaan maken.

Met een fotostudio op locatie fotograferen met de Hasselblad.

Op locatie of in de studio de persoon of situatie eerst aftasten of dat plannetje ook mogelijk is en snel beslissen hoe je het wilt aanpakken. Daarbij komt dan ook het werken met toen best veel apparatuur zoals flitsers met soft boxen en studio technieken kijken. Veel gesleep met koffers en tassen in een auto vol spullen. De dag prijzen waren gelukkig in die tijd erg goed en kon je daarvoor ook een assistent inhuren en investeren.

Kortom niet alleen een camera en en rolletje film. Als snel stapte ik over van mijn Nikon naar een heuse Hasselblad systeem camera waardoor de beeldkwaliteit ook veel beter werd en art directors overtuigd waren om mij in te zetten voor cover verhalen of de foto als een grote twee pagina af te drukken.

Hieronder een aantal foto’s van o.a. Ronald Florijn en Nico Rienks, Wielrenster Leontien van Moorsel, Voetbal legende Willem van Hanegem, acteur Thom Hoffman, Auto coureur Jacky Ickx, Regisseur Paul Verhoeven, Fotograaf June Newton, a.k.a. Alice Springs, Schrijver en schilder Jan Cremer, Fotograaf en kunstenaar Peter Beard.

In dit artikel publiceer ik een aantal archief foto’s die ik maakte met een oude maar goede Hasselblad 501CM camera set. Met een Zeiss Planar 80mm f/2.8 C lens. Ook 30 jaar later is de beeldkwaliteit van die films, vooral dia’s gescand op een simpele Canon flatbed scanner nog echt zichtbaar van top klasse. Geoptimaliseerd met Lightroom.app anno 2021 en sommige foto’s digitaal omgezet naar zwart wit versies.

Voor meer werk gemaakt met de Hasselblad in Australië

Uiteindelijk is de manier van fotograferen voor het onderwerp, of de persoon in kwestie ook een investering in tijd. Merkwaardig genoeg werkt eigenlijk altijd iedereen enthousiast mee. Het is daarbij belangrijk dat je helder aangeeft wat je wilt gaan doen en dan zien mensen in dat je echt heel serieus bent en er voor gaat.

Vaak doe ik het opbouwen en instellen voorwerk 30 minuten vooraf en sta je klaar als de VIP voor de lens verschijnt.

Wat mij nu vooral opvalt aan dat oudere werk zijn de strakke composities en riant gebruik van studio licht. De foto van Dennis Bergkamp bijvoorbeeld toen een top talent nog bij Ajax is geïnspireerd op het werk en de lichtvoering van fotograaf Philippe Halsman .

Soms dacht ik aan foto’s die ik ooit ergens had gezien en paste dan deze inspiratie bewust of onbewust toe bij een opdracht bijvoorbeeld met de olympische spelen deelnemers roeien, Ronald Florijn en Nico Rienks. Two Dutch Olympic rowing champignons 1988. Geïnspireerd op Leni Riefenstahl Olympia.

Fotograferen van mensen is samenwerken en wederzijds vertrouwen

Het fotografie vak blijft fascinerend. Bij de meeste portret sessies ga je er wel misschien met een basis plan heen, of komen mensen naar de studio, maar het blijft vrijwel altijd afhankelijk van een totale samenwerking en het samen komen van inspiratie, planning, vertrouwen, energie en wat geluk.

Dat maakt het fotovak juist zo bijzonder en verslavend. Voor meer informatie over de foto’s hier gepubliceerd of nieuwe opdrachten neem gerust contact op met mij.